İnternette karşılaştığım, beğendiğim, ilgimi çeken sesli çalışmaları kopyala/yapıştır yöntemiyle siteye eklemeye devam ediyorum.
Ancak bu yöntem, hem çok pratik değil; hem de yeni içeriği eklemek için, tekrardan uğraşmayı gerektiriyor.
Otomatik bir sistem oluşturmayı birkaç kez düşünmüştüm.
Ama bu, nasıl olacaktı? Bunun için bazı standartların olması gerekiyordu.
Ve bu ihtiyacı sadece ben hissetmiyormuşum ki, internette çok sayıda "podcast dizini" bulunuyor. "Podcast" bir anlamda bu standardın adı oluyor.
Her ne kadar, eklemek istediğim programların tümü "podcast" formatında olmasalar da, en azından olanlar için bu avantajı kullanmak yerinde bir uygulama olurdu sanırım.
"Podcast" kelimesi şirin olmasına rağmen, Türkçe olmadığı için kullanmakta tereddüt ediyorum ve çoğu kez tırnak içinde kullanıyor(d)um.
Türkçe karşılığını bulma umuduyla hayli gayret etmiş olmama rağmen, iyi bir netice elde edemedim.
Birkaç gün önce, TRT'nin "TRT Podcasting" uygulamasını farketmem üzerine, bu terimi kullanma noktasındaki çekingenliğim azalmış bulunuyor.
Biraz da bu yüzden, bu konuyla ilgilenme iştahım kabardı.
Ve sonraki adım atılmış bulunuyor: Podcast Dizini
Ve, haylidir aklımda olan, görsel ve sesli olarak, podcast oluşturma ve yayınlama örneğini nihayet oluşturmuş bulunuyorum.
Aşağıdaki bölümleri sırayla izleyerek, örnek bir podcast oluşturma ve yayınlamanın nasıl yapıldığını görebilirsiniz.
Böylece siz de kendi programınızı yapıp yayınlayabilirsiniz.
...
Görsel Anlatı: Örnek Bir Podcast Nasıl Oluşturulur ve Nasıl Yayınlanır?
- Bölüm 1 (19MB, 23 dk., Ses, Görüntü)
Sıfırdan Bir Podcast Nasıl Oluşturulur?
Bir ses dosyası nasıl oluşturulur ve nasıl sunucuya gönderilir?
- Bölüm 2 (29MB, 29 dk., Görüntü)
Bir RSS dosyası nasıl düzenlenir?
(Bu bölümde mikrofon kapalı kalmış.
Dolayısıyla yaklaşık yarım saat boşuna çene çalmışım.
Umarım ses olmadan da ne yaptığım anlaşılıyordur. )
- Bölüm 3 (28MB, 23 dk., Ses, Görüntü)
Podcast dizinlerine nasıl podcast eklenir?
Podcast bölümleri nasıl indirilir ve nasıl dinlenir?
Podcast bölümlerine nasıl abone olunur?
Juice programının kullanımı...
Podcast hakkında, internette yapmış olduğum araştırmalardan bir derlemeyi sunuyorum.
Podcast Nedir, Ne Anlama Geliyor?
- 2004 yılının Eylül ayında gündeme gelen podcast kavramı yeni bir yayın dağıtım sistemi.
- Podcast temel olarak, istenildiğinde herhangi bir ses dosyasını RSS aracılığıyla paylaşılmasını sağlıyor.
- Podcast genel algı olarak, sadece ses dosyası olarak algılanıyor. Ancak video versiyonları da var.
- Yeni Oxford Amerikan Sözlüğü 'podcast' ibaresini şöyle açıklıyor:
"Radyo yayını ya da benzer bir programın internetten çekilebilir ve kişisel ses cihazlarından dinlenebilir hale gelmesini sağlayan sayısal (dijital) kayıt"
Podcast Avantajları
- Podcast sayesinde, yayını istediğiniz zaman, istediğiniz yerde dinleyebilirsiniz.
- Bir yayını tekrar dinleyebilirsiniz.
- İlginizi çeken programlara abone olarak, yeni bölümleri kolayca takip edebilirsiniz.
- Kendi yayınınızı oluşturabilmeniz için, bir yayınevine (radyo, tv) ihtiyacınız yok! Yeter ki, internetiniz olsun!
Podcast Takibi için Gerekenler
- Podcast takip programı. Bu konuda uzman, Apple tarafından geliştirilen iTunes... Ya da benim önerim, Ziepod adlı ücretsiz sürümü de bulunan fonksiyonel ve kullanışlı bir program. Daha başka, çok sayıda alternatif bulunmaktadır.
- Ve tabiki, takip edilmek istenen podcast programının RSS (Rich Site Summary; yani, Zengin Site Özeti) dosyası.
- Şayet, programlara abone olmak gibi bir amacınız yoksa, web siteleri üzerinden de, podcast dosyalarını indirebilir/dinleyebilirsiniz.
Podcast Dinlemek için Gerekenler
- Podcast denilen şey, aslında bir ses dosyası. Genel olarak yayınlarda, MP3 formatı tercih ediliyor.
Dolayısıyla podcast dinleyebilmek için, bir MP3 çalar kâfi. Bu, Windows Media Player, Winamp gibi bilgisayar üzerinde çalışan programlar olabileceği gibi; asıl keyifli olanı, taşınabilir bir MP3 çalar.
Ne Dinleyebilirim?
- Arama motorlarını kullanarak podcast aramak mümkün olsa da, daha iyi sonuçlar için, podcast dizinleri (podcast directory) önerilir.
Örnek birkaç podcast dizini: podcast.mbirgin.com, www.podcastdirectory.com, www.podfeed.net, www.podcast.net,
Yazık ki, Türkçe podcast dizinlerinin sayısı çok az ve içerikleri pek geniş değil.
- Benim ilgimi çeken/önerebileceğim podcast bölümlerini bir araya toplamaya çabalıyorum. Ulaşmak için: www.mbirgin.com/?Ctrl=Podcast
- Yine de, başka taraflara yönlenmeden, örnek bir RSS adresi isterseniz, kendim hazırlayıp sunduğum "Enlem ve Boylam" programının RSS adresini vereyim: http://www.mbirgin.com/userfiles/Enlem_ve_Boylam_RSS.xml
Podcast Nasıl Yapılır?
- Podcast, bir anlamda ses dosyalarının yayınlanması, olduğuna göre; yapılacak şey ses dosyasını hazırlamak. Bunun için, konu belirlenir, içerik hazırlanır ve mikrofon başına geçilir.
Bu noktada, bazı alıntılar yapalım.
Bir podcast sahibi olmak için şu 4 adımın tamamlanması gerekiyor.
- Ön hazırlıklar: Bir yayın sahibi olmak heyecan verici ancak öncelikle konunuzu ve yapacaklarınızı iyi belirlemeniz gerekiyor. Bu konu genelde en son akla gelen şey olur. Bu yüzden birçok yayının ilk bölümü kabus gibidir. Bu hataya düşmemek için şunları belirleyin.
- İsim: Uzun süre değişmeyecek, akılda kalacak ve konunuzla ilgili bir isim
- Süre: Saatlerce süren yayınlar da yapabilirsiniz ancak her dakikanın karşılığı MB anlamına geldiğini unutmayın. En profesyonel radyocular bile nadiren 1 saatin üstüne çıkar. İnsanları 20 dakikadan fazla bir konuya kitlemek sandığınızdan çok daha zordur. Eğer mümkünse 5 ile 20 dakika arası bir süreyle başlayın.
- Bölümler: Programınızı baştan sona tek bir blok halinde geçirmektense konulara göre parçalara bölerek çok daha keyifli ve kolay dinlenebilir hale getirebilirsiniz.
- Yayının kaydı: Programınızı kaydetmek için kullandığınız işletim sistemi ne olursa olsun mutlaka bir ses kayıt yazılımı vardır. Ancak işi biraz daha kontrollü yürütmek için size bu konuda uzmanlaşmış bir yazılım öneriyoruz.
Windows ve Linux kullanıcıları için önerebileceğimiz en profesyonel ücretsiz seçenek Audacity (Odasiti şeklinde okunur). audacity.sourceforge.net adresinden çekebileceğiniz sadece 2.4 MB boyundaki bu yazılım kayıt ve kayıt sonrası düzenleme için her ihtiyacınızı karşılayacak düzeyde.
Audacity'de yaptığınız kayıtları MP3 olarak kaydedebilmek için ayrıca Lame MP3 encoder paketini de yüklemelisiniz. Bu da yaklaşık 600 KB boyutunda bir dosya. İçinden çıkan lame_enc.dll dosyasını bilgisayarınızda Audacity'yi yüklediğiniz klasöre kopyalamanız yeterli.
Montaj masanızı oluşturacak bu yazılımı yükleyip çalıştırdığınızda yapmanız gereken tek şey mikrofonu takmak ve birçok yazılımdan aşina olduğunuz kırmızı kayıt düğmesine basarak konuşmaya başlamak. İşte bu kadar. Tavsiyemiz ilk denemenizde ara verip kaydı dinlemeniz, tekniğinizi incelemeniz olacak.
Konuşmanızın arasına bir şarkı koymak isterseniz programı parçalar halinde kaydedin, eklemek istediğiniz ses ya da şarkıyı sürükleyip Audacity içine atın ve birleştirin.
Arada hata yaparsanız tamamen baştan başlamanıza gerek yok. Birkaç saniye ara verip o bölüme yeniden başlayın. Kaydı bitirdiğinizde farenizle hatalı bölümü seçip 'delete' tuşuna basarak hatalı bölümleri silebilirsiniz. Gerçi bu süreç birçok kullanıcı için zor olabilir ama sonuçta hepsi el alışkanlığından ibaret.
Dosya boyutunuzun fazla olmaması için MP3 olarak kayıt yaparken kalitesinin 64Kbit ya da 96KBit olmasını tavsiye ederiz.
- Yayının sunucuya yüklenmesi: Kaydettiğiniz bu dosyayı insanlara ulaştırmak için bir web sunucusu kullanmak zorundasınız. Yani insanlar sizin bu dosyayı attığınız adrese bağlanarak bu program dosyasını çekmesi gerekecek. Ancak bu iş size biraz pahalıya patlayabilir. Çünkü yaklaşık 10 MB tutacak dosyayı günde 10 kişi yüklese bile bu ayda 3 GB trafiği yol açacak ve size masraf olarak dönecektir. Bunun için size ücretsiz Internet Archive sistemini öneriyoruz.
- RSS/XML dosyasının oluşturulması: Bütün bunların ardından dinleyicilerinizin yeni bir program kaydı olup olmadığını, varsa nerden yükleneceğine dair bilgileri içeren bir dosyanın yaratılması gerekiyor.
Örnek bir RSS dosyası üzerinde değişiklik yapmak da mümkün.
Ve şimdi, turkpodcast 'dan alıntılar ve düzenlemeler yapalım.
- Yapmayı düşündüğünüz programın kendi içinde düzeni olması işinizi kolaylaştıracaktır. Kompozisyonda başlangıç gelişme ve sonuç kısımları oluduğu gibi, kendi programınız için kendi kural/bölümlerinizi oluşturabilirsiniz. Günün tarihi, 4-5 saniyelik çarpıcı bir başlık, müzik gibi.
- 3-4 program sonra programın gideceği yön hakkında az-çok fikriniz olursa daha iyi olur. Seçtiğiniz konu hakkında tutku sahibi olmanız, bilgi sahibi olmanızdan daha önemlidir
Alternatif Ses İşleme Programları
Alternatif Podcast Takip (Podcatcher) Programları
Ve son olarak, http://3yucezerey4.blogspot.com 'dan alıntılar yapalım.
Nerelerde Yaşar?
Podcast’lerin popülerlik kazanmasının diğer bir nedeni olarak New York Times ve USA Today gibi Amerika Birleşik Devletlerinin çok satan gazetelerinin podcast’ler hakkında haberler yayınlamaları, çok dinlenen podcast’leri “popüler podcast listeleri” başlığı altında okurlarına tanıtmaları da gösterilebilir.
2005 Haziran ayında Apple firmasının iTunes adlı müzik programına podcasting desteğini eklemesi ve podcast’ler için bir dizin yaratması bir dönüm noktası oldu. iTunes’un RSS’lerle çok kolay bir şekilde senkronize olması sayesinde podcast’leri organize etmek ve yeni podcast’ler bulmak çok daha kolay bir hale geldi. Yine aynı yıl People’s Choice Podcast Awards adıyla 20 kategoride podcast ödülleri verilmeye başlandı. Tüm bu gelişmeler podcast yayınlarına olan ilginin artmasına neden oldu ve podcast’ler bugün milyonlarca kişi tarafından dinlenen yayınlara dönüştü.
Podcast, populerliğini iş dünyasında da sürdürdü. Firmalar eğitimlerinde, toplantı içeriklerinde, saha ekiplerinin iyileştirilmesinde, bayi ve müşteri ilişkilerinde podcasti kullanmaya başladılar.
Herhangi bir konu hakkında öğrenmek istediklerimizi karşılayan podcastleri bulabileceğiniz arama motorları eskisine oranla hem daha çok bulunuyor hem de içerikleri daha güçlü.
Sonuç olarak baktığımızda, Podcastler, bilgi yönetiminde, zaman yönetiminde ve öğrenme tekniklerinde her geçen gün hayatımıza katma değer sağlayacak yeni sahneler tasarlıyorlar. Bize de onların tasarlamış olduğu sahnelerde iyi performanslar sergilemek kalıyor.
Faydalı olması temennilerimle...
Yararlanılan Kaynaklar:
- 3yucezerey4.blogspot.com
- turkpodcast
- podcastrehberi